جهت مشاهده و ورق زدن صفحات
روی تصویر زیر کلیک کنید.
در این شماره می خوانید:
1- مقاله ها
-
- ساکنان ارمنی امپراطوری عثمانی | آرپی مانوکیان
- نگاهی مختصر به تاریخچه نقشه های ارمنستان | روبن گالیچیان / ترجمه رافی آراکلیانس
- یادمان های شهیدان نژادکشی ارمنیان در ایران | ادوارد هاروتونیان
- نماد یادبود یکصدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان به دست حاکمان عثمانی | رافی آراکلیانس
- سیاست ترکیه در قبال میراث فرهنگی ارمنیان | شاهن هوسپیان
- یک قرن سکوت | رافی خاچاطوریان / ترجمه رامین کریمیان
- در خوجالی چه گذشت؟ | آرسن نظریان
- نگاهی به سالروز یکصدمین سال نژادکشی ارمنیان در 1915م | آرمیک نیکوقوسیان
2- ادبیات
- کاروان مرگ | دکتر قوام الدین رضوی زاده
3-معرفی کتاب
- مروری بر دو اثر منتشر شده درباره تحولات و جریان های سیاسی جمهوری ارمنستان | ولی کوزه گر کالجی
- نژادکشی ارمنیان | رابرت اف.ملسون / ترجمه آرمینه آ.کاراپتیان
4- گزیده رویدادها
- مراسم یادبود یکصدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان | روابط عمومی موسسه ترجمه و تحقیق هور
- شب نویسندگان ارمنی
سرمقاله
ارمنیان پراکنده در اقصا نقاط جهان، که سالیان متمادی به جای صرف استعدادهای خدادادی خود برای خلق آثار هنری، پیشبرد علوم و ایجاد محیطی صلح آمیز، توان فکری، وقت و خلاقیت خود را صرف ذکر مصیبت، اثبات جرایم عاملان نژادکشی و رساندن صدای اعتراض خود کرده اند، با فرارسیدن یکصدمین سالگرد نژادکشی بزرگ قرن فرصتی یافتند تا برای همیشه از این عقدۀ روحی تحمیلی گره بگشایند و خود را در رویارویی با واقعیت های جهان امروز قرار دهند.
گویی این وارثان لطمات نخستین نژادکشی قرن، که سال هاست بخش بزرگی از توان معنوی و مادی خود را صرف مصائب نیاکان خود کرده و جامعۀ بشری را از قابلیت های خدادادی خود محروم ساخته اند، پس از گذشت یکصدسال به صرافت افتاده اند که راه حلی نهایی برای التیام این زخم بیابند. این زخم حاصل ضایعه ای است که روان شناسان آن را اختلال تنش‌زای پس از رخداد یا اختلال تنش‌زای پس از رویارویی با حوادث هولناک نامیده اند و از نگاه ارمنیان تنها راه التیام این زخم شناخت کامل ماهیت این اضطراب و علت و معلول آن است و این امر لزوماً نیازمند رویارویی صادقانۀ عامل به وجودآورنده با معلول آن است.
ارمنیان جهان، که سالیان دراز به یاد قربانیان نژادکشی بزرگ گریسته و در پای بناهای یادبود، شاخه های گل نثار روح میلیون ها ارمنی به خاک و خون غلتیدۀ خود کرده بودند، 24 آوریل 2015م را باحال و هوایی دیگر آغاز کردند.
مراسم استثنایی یادبود یکصدمین سال نژادکشی قرن با حضور رؤسای جمهور و نمایندگان عالی رتبۀ سیاسی ایران و صدها کشور جهان و قریب به یک میلیون نفر ارمنی از چهار گوشۀ جهان در تسیتسرناکابرد ایروان، در محل بنای یادبود کشته شدگان، برگزار شد تا فرصتی استثنایی تر برای تجدید بیعت با روح قربانیان برای ارمنیان فراهم آید.
حضور صدها هزار ارمنی که به مدت چهار شبانه روز به دور آتش فروزان مقبرۀ روباز قربانیان نژادکشی گرد هم آمده و کلام«به خاطر داریم و حق می طلبیم» را شعار زندگی خود کرده بودند، حکایت از عزمی جدید داشت.
ملتی که حافظۀ هر یک از آحاد آن نشانی از واقعۀ خونین نژادکشی دارد، مردمی که از همان آغاز شکل گیری اجباری دیاسپورای ارمنیان شاهد تحلیل تدریجی توان قوم پراکندۀ خود در سراسر جهان بوده اند و ملتی که همچنان شاهد نابودی فرهنگ خود به دست همان جلادان و عاملان نژادکشی است، اینک به عدالت خواهی برخاسته و مصمم به گرفتن حق پایمال شدۀ خود شده است.
ترکان عثمانی، عاملان جنایت بزرگ، در تکمیل برنامۀ نژادکشی سرخ دهه های نخست قرن بیستم میلادی، هیچ گاه از پیگیری گام به گام نژادکشی کامل دست بر نداشته و همواره نابودی فرهنگ و تمدن ارمنی را در سر لوحۀ برنامه های خود جای داده اند. مقامات ترکیه، با بی اعتنایی به میراث فرهنگی بر جای مانده از 5/1 میلیون شهروند خود، عامداً به تخریب بقایای کلیساها و بناهای تاریخی متعلق به ارمنیان می پردازند تا از بازخواست وارثان ارمنی آنان و سازمان های بین المللی در امان مانده و مانع از آگاهی نسل جوان خود از رخدادهای تاریخی شوند. حاکمان جمهوری آذربایجان نیز، راه ننگین برادر بزرگ خود را در نژادکشی فرهنگی ادامه دادند و با بی رحمی تمام به تخریب گورستان های ارمنیان کشورشان پرداختند. سنگ قبرهای تاریخی به خاک خفتگان ارمنی در خاک کنونی جمهوری آذربایجان اینک در اعماق آب های سرد رود ارس، در شمالی ترین مرز ایران، جای گرفته اند.
ارمنیان در این مقطع خاص، که نژادکشی سفید ملتشان ادامه دارد و در حالی که همراه با دیگر جهانیان شاهد تکرار جنایت هایی مشابه در سرزمین های تحت اشغال آلمان نازی، رواندا، کامبوج، بوسنی و غیره هستند عزم خود را برای باز پس گرفتن حقوق خود و اجرای عدالتی که دنیا نیز تشنۀ آن است جزم کرده و به جای گریستن شمشیر عدالت را از غلاف بیرون کشیده اند.
اسقف آرام اول، خلیفۀ ارمنیان حوزۀ سیلیسی، در اولین گام از مقر خود در لبنان، لایحه ای را مبنی بر درخواست بازستانی مجتمع خلیفه گری سیس (کُوزان فعلی در ایالت آدانای ترکیه) به دادگاه قانون اساسی ترکیه تقدیم کرده است. مجتمع دینی و فرهنگی سیس، که از قرن یازدهم میلادی مرکز دینی ارمنیان حوزۀ سیلیسی بوده، پس از قتل عام 25 هزار نفر از ارمنیان آدانا در بهار 1909م به دستور سلطان عثمانی، عبدالحمید دوم و ادامۀ جنایات به دست ترکان جوان از صاحبان اصلی خود تخلیه شده و در اختیار عاملان نژادکشی قرار گرفته است.
این آغازی جدید در راه عدالت طلبی و احقاق حق است که بنا بر ارادۀ جاثلیق آرام اول در صورت رد احتمالی، در گام بعدی به دادگاه های بین المللی ارجاع خواهد شد. این نخستین گام دادخواهی نه تقاضایی برای باز کردن مرزها و نه درخواستی برای گسترش آنها دارد. این گام تنها بر اساس مصوبات سازمان ملل برداشته شده که آزادی دین و انجام مناسک مربوط را حق همۀ مردم و همۀ پرستشگاه ها را متعلق به مریدان وابسته به آن می دانند. دقیقاً هم زمان با این اقدام قانون مند، سیاست گذاران لوکزامبورگ، کوچک ترین کشور اروپا و دولتمردان برزیل، بزرگ ترین کشور امریکای جنوبی، اقدام سردمداران قتل عام ارمنیان را نژادکشی نامیده و ترکیه را ملزم به اجرای عدالت دانسته اند.
ما اهالی پیمان نیز در آرزوی دیدن روزی نشسته ایم که به جای اختصاص سرمقاله ای دیگر به زخم های یکصدسالۀ ملت ارمنی و به جای قلم فرسایی در خصوص نژادکشی های سرخ و سفید به ارائۀ گزارش هایی از نمایش آثار هنری و موفقیت های مربوط به پیشرفت علوم و ایجاد محیط های امن توأم با صلح و آرامش برای تمامی مردم جهان بپردازیم.
