جامعۀ بین  الملل در حالی یکصدمین سالگرد اولین نژادکشی قرن بیستم را پشت سر می  گذارد که هر لحظه ‏منتظر فاجعۀ انسانی دیگری است. پس از نژادکشی ارمنیان در 1915 م، جهان شاهد نژادکشی  های بی شمار ‏دیگری چون جنایات نازی  ها در اروپا، کشتار رواندا، جنایت  های خمرها درکامبوج و دولتمردان سودان در ‏دارفور و قتل  عام مردم بوسنی بوده و در پی اصرار عاملان اولین نژادکشی قرن در انکار جرایم تاریخی و عدم مجازات مسئولان آن شاهد وقایع ‏دهشتناک دیگری در دیگر نقاط جهان خواهد بود.‏

نماد یکصدمین سالگرد نزادکشی ارمنیان

ارمنیان بازمانده از نژادکشی و پراکنده در اقصا نقاط جهان با بزرگداشت یاد 1/5 میلیون قربانی هم نژاد خود، ‏در 4 اردیبهشت 1394 ش / 24 آوریل 2015م نه تنها فریاد دادخواهی خود را به گوش جامعۀ بین الملل ‏رساندند بلکه مصمم هستند تا با ترغیب دولتمردان ترکیه به قبول نقششان در نژاد کشی بزرگ قرن این زخم ‏باز را التیام بخشند و مانع از ادامۀ جنایت های بشری و وقوع نژادکشی های دیگر شوند.‏

با نیت بسیج همگان، نمادی ویژه برای رساندن پیام میلیون ها قربانی نژادکشی به جهانیان، تهیه ‏و در معرض دید و داوری عموم گذاشته شده است:‏

پیام نماد : به یاد دارم و دادخواهم ‏

طرح نماد :‏ شمایی از یک گل پنج پر، رنگ آمیزی شده با چهار رنگ سیاه، بنفش روشن، بنفش پررنگ و زرد با مفاهیم گذشته، حال ، آینده و ‏زندگی و تلاش.‏

شرح دیدگاه های ملحوظ در نماد

گل فراموشم مکن

نماد یاد بود یکصدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان بر محورتصویری از یک گل استوار شده تا ‏اشاره ای داشته باشد به ماهیت بی آلایش و موجودیت پاک گل وخلاقیت خداوندی. انتخاب ‏تصویر یک گل سبب شد تا این نماد استثنایی، بر خلاف نمادهایی که مفهوم سیاسی آشکار و ‏پنهان آنها عمدتاً بینندگان را در جبهه های مخالف و موافق گرد هم آورده و دشمنی را پی می ‏افکنند، موجد اتحاد و زیبندۀ مفهوم حق و عدالت باشد. ‏ ‏

این گل، که در بیشتر زبان  ها «فراموشم مکن»[1] نام دارد، تناسب غیر  قابل  انکاری با واقعیت کنونی ‏ملت پراکنده در سرتاسر جهان ارمنی دارد، که ماهیتاً تشنۀ دادخواهی است.‏

ساختار فیزیکی گل «فراموشم مکن» تعداد و رنگ مشخص گلبرگ  ها، تخمدان و پرچم  ها و ‏مناسبت آن برای نمایش دادخواهی ارمنیان مقیم دیاسپورا[2] و مام وطن، انگیزۀ انتخاب این طرح ‏بوده است.

هریک از پنج گلبرگ این نماد نمایندۀ یکی از قاره های جهان و حضور اجباری قوم مهاجر و ‏تبعیدی ارمنی در هر یک از این پنج قاره است و رنگ‌های به کار گرفته شده، که بی شباهت ‏به رنگ طبیعی گل «فراموشم مکن» نیست، به گذشته، حال، آینده و ابدیت اختصاص داده ‏شده. ‏

نژادکشی سرخ ارمنیان در سرزمین مادری تحت اشغال عثمانی های دیروز و ادامۀ آن به ‏صورت نژادکشی سفید در ترکیۀ امروز دلیل اصلی وجود دیاسپورای ارمنی و پراکندگی ‏گستردۀ قوم ارمن در سرتاسر جهان است.‏

گل «فراموشم مکن»، که نام آن این بارتداعی  گر یاد قربانیان فراموش نشدۀ اولین نژادکشی قرن بیستم شده، رابطۀ ‏خاصی نیز با روح و عواطف انسان  ها در سایر نقاط جهان داشته است. این نام که ریشه در ‏یک افسانۀ عاشقانۀ عامی قرون وسطای آلمان دارد، در ادوار بعد بارها برای بزرگداشت یاد ‏عزیزان از دست رفته در جنگ  ها، حوادث دلخراش و سوانح خاص، نزد اقشار گوناگون مردم دنیا نظیر ‏کانادا، آلمان، ارمنستان و حتی درلابلای سطوری از اشعار ایرج میرزا به کار گرفته شده است.‏

رنگ ها و روان شناسی آنها در نماد یادبود

رنگ سیاه

رنگ سیاه، در قسمت تخمدان نماد گل « فراموشم مکن» یادآور روزهای هولناک ‏گذشته و رشد فزایندۀ خشم درون حاصل از آثار اولین نژادکشی قرن و هلاکت 1/5 میلیون ‏ارمنی در چنگال حاکمان عثمانی است.‏

رنگ سیاه از گذشته های دور به رنگ سوگواری معروف بوده و عموماً در مراسم عزاداری به ‏کار گرفته شده. این رنگ در علم روان شناسی مرتبط با دنیای ناشناخته، مرموز و پنهان انگاشته شده ‏است. ‏

به عکس برداشت ظاهری عوام از رنگ سیاه،که آن را نشانه  ای از غم و درد می  شمارند، این ‏رنگ حاکی از تمایل به فرو رفتن در خود، بر قراری انضباط درونی، جزم کردن عزم و مقابله با ‏عواطف خارجی است. ‏

رنگ سیاه حائلی بین شخصیت افراد و دنیای اطراف آنها برای مخفی کردن نقاط ضعف، ‏احساس نا امنی و فقدان خودباوری است. آرامشی که رنگ سیاه به همراه دارد سرپوشی بر ‏روی دنیایی مملو از تلاطم  های درونی است و شاید به همین دلیل از دیر باز رنگ منتخب پوشش کشیش  های کلیسای ارتدکس ارمنستان بوده است. ‏

انتخاب رنگ لباس سیاه کاهنان، کشیش  ها و شاید هم سیاه جامگان (که با مراسم سوگواری ‏بی  ارتباط است) با تعاریف روان  شناسی فوق مطابقت کامل دارد.‏

رنگ زرد، در قسمت پرچم  های گل، نمایشگر فروغ خورشید، تلاش، ادامۀ حیات و ‏ابدیت است. شمارپرچم  های زرد در نماد گل «فراموشم مکن» به تعداد دوازده ولایت سرزمین ‏مادری ارمنستان است که به دست امپراتوری عثمانی و ترکیۀ کنونی اشغال شده و ساکنان ارمنی ‏آن طعمۀ نژادکشی 1915م شدند. آتش همیشه فروزان یادوارۀ قربانیان نژادکشی ‏ در تسیتسرناکابرد[3]  ایروان در محاصرۀ دوازده ستون یادوارۀ مزبور است که سر تعظیم به آتش همیشه فروزان فرود آورده و ‏محوطه را به مقبره  ای رو باز تبدیل کرده  اند.‏

رنگ زرد

رنگ زرد رنگ خوش  بینی، خوشحالی، روشن فکری و خیزش است. این رنگ در دانش ‏روان  شناسی نمایشگر ‏چاکرای[4] سوم یا مرکز خورشیدی بدن انسان است. این مرکز منشاء شادی، عزت نفس و گرمای وجود ‏تلقی می  شود. انسان در دنیای مادی از طریق چاکرای سوم وارد حوزۀ فعالیت اجـتمـاعـی و بـرقـراری ‏ارتبـاط با آحـاد جامعــه می  شود. از غدۀ منسوب به این قسمت از بدن است که انرژی لازم ‏برای ابراز احساسات ضروری برای ایجاد ارتباط بین افراد، اظهار عشق، ابراز علاقه و نفرت ‏سرچشمه گرفته و جاری می  شود. قابلیت انعکاس آنی در مقابل اتفاقات و توانایی حفاظت از ‏رابطۀ طولانی با دیگران از مهم  ترین بخش های تحت کنترل این چاکرا است.‏

تضاد چشمگیر رنگ زرد با رنگ سیاه در مرکز گل، بیرون آمدن از لاک دفاعی و حالت ‏انفعالی و ورود پر شتاب دوباره به زندگی را می  رساند.‏

هماهنگی مجموعه  ای از تعاریف منتسب به رنگ زرد با روحیات حاکم نزد ارمنیان در آستانۀ ‏یکصدمین سالگرد آن فاجعه، دلیل انتخاب این رنگ بوده است.‏

رنگ بنفش تیره، با بالاترین بسامد[5] امواج الکترو مغناطیسی طیف مرئی، رنگ الهام، تماس با دنیای درون و رسیدن به خویشتن ‏خویش است.‏

رنگ بنفش تیره

رنگ بنفش از دیر باز و به کرات در پوشش رسمی روحانیان و خدمۀ کلیسای ارمنی به کار ‏گرفته می شده است.‏

این آخرین رنگ رنگین  کمان با کوتاه  ترین طول موج در بین دیگر رنگ  های طیف مرئی، هم ‏شامل حرارت و انرژی رنگ قرمز و هم بر خوردار از اثر معنوی رنگ آبی است و قاعدتاً باید ‏عامل برقراری تعادل بین خصوصیات معنوی و مشخصات فیزیکی شخص بیننده باشد. توانایی  ‏های معنوی رنگ بنفش دلیل توجه خاص روحانیان و فلاسفۀ ادوار گوناگون به آن بوده است. ‏

رنگ بنفش را در روان  شناسی عامل ایجاد توازن بین روح و جسم و کمک به دسترسی آسان  تر ‏به ناخودآگاه می  دانند. روان  کاوها رنگ بنفش را عامل ثبات و یکنواختی در ابراز احساسات و ‏ایجاد انگیزه برای آغاز و مشارکت در امور نوع دوستی دانسته  اند.‏

رنگ بنفش در علم روان  شناسی نمایانگر چاکرای هفتم یا چاکرای تاج سر،[6]  مرکز ارتباط با معنویات و ماورا الطبیعه است.‏

رنگ بنفش روشن

هر دو گلبرگ مجاور گل نماد در بخشی از سطح خود با یکدیگر مشترک هستند و در نهایت، ‏همۀ گلبرگ ها و هر پنج قاره با اشتراک در هر همان سطوح کوچک ، الزاماً در تماس دائمی ‏با یکدیگر قرار گرفته اند. همبستگی ارمنیان ساکن در قاره های جهان در فصل مشترک نمادین ‏گلبرگ  های نماد نشان داده شده است.‏

رنگ بنفش روشن که کلیۀ خصوصیات رنگ بنفش تیره را در مرتبه  ای متعادل  تر به همراه ‏دارد، مجسم کنندۀ همبستگی و مشارکت مادی و معنوی همگانی در امر دادخواهی و حل ‏مسئله ارمنیان درسطح جهان است.‏

 پی نوشت‌ها:

1-فارسی: فراموشم مکن، انگلیسی: not ‏forget me ، آلمانی: ‏vergiss mein nicht، ‏هلندی:‏vergeet mij nietje، دانمارکی: ‏forglem mig ej‏ ، ایتالیایی: ‏non ti ‎scordar di me‏ و ارمنی: ‏անմոռուկ‏.‏

2- پراکنگی جوامع در سراسر جهان و دور از مأمن اصلی.‏

3-‏‏Tsitsernakaberd

‏به معنی قلعۀ پرستوها به زبان ارمنی. مجتمع یادبود نژادکشی ارمنیان در 1915م که در ‏‏1967م در ایروان، پایتخت ارمنستان، بر بلندی تپه  ای به همین نام ساخته شد که محل خرابه  های قلعه و مقبره  ‏هایی از قرن مفرغ است. بنای تسیتسرناکابرد و موزۀ آن در 24 آوریل هر سال مورد ‏بازدید و زیارت صدها هزار نفر از سرتاسر جهان قرار می  گیرد.‏

4-‏‏Chakra

چاکراها یا مراکز و مجاری تولید و انتقال نیروی زندگی در آیین هندو از بخش‌های مجازی و کلیدی ساختار انرژی ‏بدن محسوب می  شوندکه متشکل از سه عنصر روح، نفس و هو ش هستند. وجود چاکراها در بدن انسان و اثر ناشی ‏از هماهنگی و یا نا هماهنگی بین آنها در بسیاری از موارد مورد پذیرش دانش روان  شناسی امروزی قرارگرفته است.‏

در ساختار بدن انسان هفت چاکرا وجود دارد و هر یک ازآنها با یکی از هفت غدۀ بدن و بخشی از شبکۀ اعصاب ‏مرتبط می‌باشد. غده پانکراس غدۀ منسوب به چاکرای سوم است. انرژی مثبت حاصل از ترشح هورمون  ها و آنزیم  ها ‏توسط این غده و اثر آنها بر روی طحال، کیسه صفرا و اعصاب منشاء انتساب رنگ زرد و زرد طلایی به این مرکز شده ‏است.‏

نگاه به رنگ زرد باعث فعال شدن پانکراس و و افزایش خلاقیت می  شود. تاثیر خارق  العادۀ رنگ زرد طلایی گندم  زار‏ها بر وان گوک، نقاش مشهور، از نمونه  های مشهود رابطۀ رنگ زرد با نفس، روح و هوش انسان آمادۀ پذیرش تأثیرات ‏حسی است. ‏

5-frequency

فرکانس‏

6-مرتبط با مغز و غدۀ کوچک مخچه.