سال هجدهم | تابستان 1393 | 308 صفحه
جهت مشاهده و ورق زدن صفحات
روی تصویر زیر کلیک کنید.
در این شماره می خوانید:
1- مقاله ها
-
- مهاجران و ساکنان ارمنی کریمه | آرپی مانوکیان
- ارمنیان کسب و تداوم مبارزه برای بقا | آنوشیک ملکی
- ایزدی ها و ارمنیان | رافی آراکلیانس
- نگاهی اجمالی به نقش ارمنیان در پیشرفت و تکامل هنرها و صنایع دستی در امپراتوری عثمانی | آرمیک نیکوقوسیان
- شصتمین سالگرد زیارت سالانه کلیسای تادئوس مقدس | ریتا ظزیف نیا
- ارمنستان در بیانیه چهارده ماده ای وودرو ویلسون | دکتر آراپاپیان / ترجمه باگو
2- هنر
- فلوت سحرآمیز در تهران نواخته شد | گریگور قضاریان
3- ادبیات
- چهره هنرمند در تجلی صادق هدایت | دکتر قوام الدین رضوی زاده
4- چهره های علمی
- تاریخ نگاری پروفسور یرواند آبراهامیان | سید علی مزینانی
5- چهره های فرهنگی
- یاد مردم نیکونهاد (درگذشت بانوی فرهیخته،ژانت لازاریان) | مسعود عرفانیان
6- تاریخ معماری
- معبد آیانیس | شاهن هوسپیان
- کلیسای مریم مقدس روستای آفتارخانه سلماس | بهروزخان محمدی
- بررسی مقابر صخره ای استان آذربایجان غربی | نادره شجاع دل / بهروز خان محمدی
7- معرفی کتاب
- ارمنستان،کشور زیبایی ها و عجایب| بهارک مهدی
سرمقاله
زخمی نو به روح آزردۀ ارمنیان
درحالی که سرتاسر جهان مملو از تعریف و تبلیغ جهان شمولی و وصف چشم انداز خوش منظر دهکدۀ جهانی است و درحالی که همۀ جهانیان دم از تمایل روز افزون به فراهم آوردن زندگی مسالمت آمیز و تفاهم متقابل آمیخته با صلح برای همگان می زنند ارمنیان پراکنده در پیرامون سرزمین های مادری خود مانند سوریه، عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان، همچون سال های پیش، مورد تجاوز قرار می گیرند و به اجبار خانه و کاشانۀ اجدادی خود را ترک می کنند.
فرار از قبول مسئولیت درخصوص تعامل با همنوعان، حب و بغض و زیاده طلبی، بخش عمده ای از آسیای صغیر و منطقۀ تاریخی بین النهرین را، که امروزه بخش هایی از عراق و سوریه را شامل می شود، در دو دهۀ اخیر به آشوب کشانده و موجودیت اقلیت های دینی مقیم این منطقه و به ویژه، ایزدی های کرد را به مخاطره انداخته است.
این در حالی است که ایزدی های کرد، که نه در آیین، نه درملیت و نه در فرهنگ با ارمنیان ارمنستان هم سویند، در خانۀ ارمنیان و در مقام بزرگ ترین اقلیت قومی جمهوری ارمنستان از حقوق کامل شهروندی بهره مندند و نمونه ای کامل از احترام متقابل و همزیستی مسالمت آمیز اقوام را در پیش چشم جهانیان به قضاوت گذاشته اند.
مهد تمدن بشر اما ناظر صحنۀ دیگری است. سیاست بازان جهان این بار ملبس به لباس سیاه و تحت لوای پرچم سیاه تروریست ها هر آن کس را که با باورهایشان مخالف است به دار می کشند و هر آنچه را که برای دیگر اقوام منطقه محترم است ویران می کنند.
رسانه ها مملو ازخبرهای دیوانه کننده هستند و مردم منطقه و جهان در آستانۀ خزان طبیعت نگران آلوده شدن بیش از پیش جهانشان به گناهان نابخشودنی. در این لحظه از تاریخ خبری بس ناگوار قلب ایرانیان ارمنی و ارمنیان جهان را به درد آورده است:
« سیاه پوش ها، در نیمه شب یکشنبه 29 شهریور1393ش، کلیسای شهدای مقدس، یادوارۀ نژادکشی ارمنیان، واقع در دهکدۀ مـَرقـَده، درچهل کیلومتری دیر الزور، ششمین شهر بزرگ سوریه، را به کلی ویران کرده اند. ساختمان موزۀ مجموعۀ یادواره، که محل نگهداری به جای مانده های اولین نژاد کشی قرن بود، نیز با خاک یکسان شده است».[1]
کلیسای شهدای مقدس دیر الزور هم زمان با هفتاد و پنجمین سالروز نژادکشی ارمنیان، در مکانی که از سوی بسیاری بازداشتگاه آشوویتس ارمنیان نام گرفته است، در سال 1990م بنا شده بود و هرساله در 24 آوریل میزبان هزاران ارمنی ای بود که از ارمنستان و دیاسپورای ارمنیان جهان برای ادای احترام به روح جان باختگان بی گناه ملت خود گرد آن جمع می شدند.
امپراتوران عثمانی در تابستان 1916م بیش از دویست هزار زن و کودک ارمنی را در قرارگاه دیرالزور و بیابان های اطراف آن قتل عام کردند و امروز نیروهای داعش کلیسای شهدای مقدس دیر الزور را، که سال گذشته آن را مورد تاراج و هتک حرمت قرار داده بودند، با مین و دینامیت منفجر کردند.
این عمل وحشیانۀ مدعیان پرچمداری دین و ایمان در روز و ساعاتی اتفاق افتاد که ملت ارمنی بیست و سومین سالروز استقلال خود را در ارمنستان و سراسرجهان جشن می گرفت.
نیروهای داعش بیش از دو سال بود که منطقۀ دیرالزور را، همچون بسیاری از سرزمین های حاشیۀ مرز مشترک سوریه و عراق، در اشغال خود داشتند اما کلیسای آن و روح و روان ارمنیان را زمانی مورد تهاجم نهایی قرار دادند که تنها دو روز از آزادی چهل گروگان ترک به اسارت گرفته شده به دست نیروهای داعش و تحویل آنها به دولت ترکیه می گذشت.
آزادی کامل تمامی گروگان های کنسولگری ترکیه و حمایت ظاهراً پزشکی از برخی از مجروحان داعش در بیمارستان های ترکیه درحالی اتفاق افتاد که نیروهای داعش گروگان های دیگر ملیت ها را در ملأ عام و در برابر چشم جهانیان سر بریدند.
آیا تخریب یادوارۀ بزرگداشت یاد میلیون ها ارمنی، که طی نژادکشی سال سیاه 1915م به دست حکومت عثمانی قتل عام شده بودند، حلقه ای از زنجیر دوستی داعش با ترکیه نیست؟ آیا تهاجم به یادمان رنج ارمنیان و زدن زخمی نو به روح آزردۀ این ملت، در آستانۀ برگزاری یک صدمین سال نژادکشی ارمنیان، از جمله برنامه های دولت ترکیه در استمرار نژادکشی نیست؟ آیا هیچ رابطه ای بین سازماندهی ثروتمندترین و قوی ترین گروه تروریستی جهان، مسلح کردن سیاه پوش ها با تانک و دیگر سلاح های سنگین و تأمین بودجۀ کافی برای آنان از محل فروش غیرقانونی نفت با هشدار به ارمنیان برای دست شستن از تقاضای بر حق آنان برای احقاق حقشان وجود ندارد؟
ترکیه ای که اینک از مقابله با این گروه تروریستی سیاه سر باز زده تنها چند ماه پیش مرز خود با سوریه را گشود تا نیروهای وحشت و ارعاب از آن بگذرند، وارد خاک سوریه شوند، شهر ارمنی نشین کساب (کسب) را درشمال غربی سوریه و دهکده های پرجمعیت اطراف آن را تصرف کنند، کلیسای شهر را مورد بی حرمتی قرار دهند و ساکنان شهر را بی خانمان کنند.
افزون بر خبر کشته شدن هشتاد نفر از ارمنیان بی گناه ساکن شمال سوریه نابودی یادوارۀ نژادکشی 1915م روح ایرانیان ارمنی را هم جریحه دار کرده و فصلنامۀ پیمان را مکلف به تشریح اوضاع و تقدیم تقاضا به پیشگاه همۀ ایرانیان، برای همدردی و ابراز آن در نزد جهانیان، ساخته است.
پی نوشت:
Asbares.news Sept. 22,2014; CNSnews, Sept.23,2014 ; Henri Neuendorf Sept 29,2014 – news.artnet.com 1