24 آوریل روز یادبود نژادکشی ارمنیان در ترکیۀ عثمانی است، روزی که ارمنیان سراسر جهان، از هر مقام و مسلک، با برگزاری آیین  های ویژه در کلیساها، گردهمایی  ها   و راهپیمایی  ها   یاد شهیدان و قربانیان بی مزار این فاجعۀ عظیم انسانی را گرامی می  دارند و با ‏محکوم کردن عاملان نژادکشی و پیروان کنونی آنان، فریاد اعتراض خود را به گوش جهانیان می  رسانند.‏

سال 2015م (1394ش)، صدمین سالگرد فاجعۀ نژادکشی ارمنیان بود. به همین مناسبت در سراسر جهان، حتی در ترکیه، ‏مهد نژادکشی ارمنیان، مراسم گوناگونی برگزار شد که در رسانه  های جمعی جهانی بازتابی گسترده یافت. ‏

در ایران نیز، همچون سال  ‎های گذشته، در پایتخت و شهرهایی که دارای جوامع بزرگ و کوچک ارمنی هستند، مراسم ویژۀ ‏صدمین سالگرد نژادکشی برگزار شد. در تهران، که دارای بیشترین جمعیت ارمنی در ایران است، برگزاری مراسم از ابعاد و شکوه ‏فراوان بهره  مند بود.‏

• 

  بروشور نمایشگاه پوسترهای تصاویر مطبوعات جهان

• 

  پوستر صدمین سال نژادکشی ارمنیان

‏ شورای خلیفه  گری ارامنۀ تهران در 17مارس 2013م / 27اسفند 1391ش، برگزاری این مراسم را به هیئتی 11 نفره مرکب از افراد زیر ‏واگذار کرد:‏

آرمنوش آراکلیان (رئیس هیئت)، واروژ سورنیان(نایب رئیس)، دکتر آندرانیک سیمونی (دبیر)، واهیک آقاکیان (خزانه  دار)، روزا ‏آبراهامیان، آرپی آبنوسیان، ایساک یونانسیان، آرمن سیمون خاچیکیان، رافی پیرومیان، گورگن کارامیان و آربی سرکیسیان.‏

هیئت برگزارکننده طی جلسات متعدد خطوط اصلی فعالیت خود را به شرح زیر مشخص کرد:‏

‏1.‏ صدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان باید نقطۀ عطفی به شمار آید برای گذار از مرحلۀ شناسایی به مرحلۀ جبران. ‏

‏2.‏ با مشارکت تمامی نیروهای جامعۀ ارمنی، کلیۀ اقدامات باید از کیفیتی هماهنگ با اصل پیش گفته برخوردار باشد.‏

‏3.‏ در برگزاری مراسم صدمین سالگرد نژادکشی باید از روش  های سنتی و غیر هدفمند اجتناب شود. فراتر از جنبه  های ‏احساسی، باید بر مبنای داده های علمی، تاریخی، انسانی، سیاسی و حقوقی مسئلۀ حق را مطرح کرد.‏

‏4.‏ در دستگاه  های دولتی و پژوهشی ایران همواره باید سیاست توطئه  آمیز پان  ترکیستی ترکیه را مطرح ساخت، علل ‏نژادکشی را عنوان کرد و برای پیشگیری از تکرار و محکوم  سازی آن بر نقش مؤثر و مهم ایران تأکید ورزید. همچنین ‏نژادکشی ارمنیان را باید در زمینۀ دیگر نژادکشی  های روی داده در جهان مطرح و آن را، جدا از تعلقات ملی، قومی و ‏مذهبی، در چارچوب ارزش  های انسانی، حقوق بشر و پیشگیری از جنایات معرفی کرد.‏

• 

  کوهنوردان انجمن سیپان بر فراز قلعه خلنو (البرز مرکزی)

• 

  گروهی از شرکت کنندگان در برنامه کاشت نهال

برنامۀ فعالیت  ها ‏

الف. تبلیغاتی

‏1.‏ طراحـی نشانـۀ (لوگو) صدمیـن سالگرد نژادکشی؛‏

‏2.‏ راه  انـدازی صفـحـۀ الکتـرونیـکی ‏genocidal.ir‏ و صفـحـۀ فیـس  بوک با عنوان ‏historical shame‏؛

‏3.‏ تهیۀ بَنِـرهای (پلاکـارد) مقیـاس بزرگ و نصب آنها‏؛

‏4.‏ تهیه و پخش انواع برچسب، دفترچۀ یادداشت، نشان سینـه و بروشور؛‏

‏5.‏ چـاپ مــقـالات، مــصاحبــه  ها و مـطالـب گــوناگون در روزنــامــۀ ارمنی  زبان آلیک، در ستون ویژۀ صدمین سالگرد نژادکشی؛‏

‏6.‏ چاپ مقالات در ضمیمۀ فارسی روزنامۀ آلیک؛‏

‏7.‏ برقراری ارتبـاط با روزنامـه  نگاران فارسی  زبـان و در اختیـار گذاردن مطالـب مرتبـط با صدمین سالگرد نژادکشی؛

‏8.‏ درخواست کتـبی از اندیشمنـدان، نمایندگان مجـلس شـورای اسـلامی، دستگاه  هـای دولتـی و مراکـز پژوهشی و رسانـه  ها ‏برای ارسال پیام به مناسبت صدمین سالگرد نژادکشی؛

‏9.‏ انتشار پیام  های دریافت شده در مطبوعات.‏

ب‌.‏ اجرایی

‏1.‏ رونـمایی از شش کتـاب انتشار یافتـه پیرامون نژادکـشی ارمنیـان به همـت اسقف اعظم سبوه سرکیسیان، خلیفـۀ حـوزۀ خلیفـه  ‏گـری تهران و شمال ایران، با حضور 250 شرکت کننده.

زمان:  18مه 2014 م/29‏‎ اردیبهشت‎‏1393ش.‏

‏2.‏ برپایـی نمایشگاه با همکاری مرکـز مطالعات مؤسسـه و موزۀ نژادکـشی ایروان، شامل نمایش پوستـرهایی از تصاویر بازتاب نژادکشی ارمنیان در ‏صفحـات اول مطبـوعات جــهان، همــراه با معرفی آنها از سوی هایک دِمویان، رئیس مرکز مطالعات مؤسسـه و موزۀ نژادکشی ارمنستان؛ مـصاحبـه بـا وی و انتـشار آن در ‏مطبـوعـات فـارسی و ارمنـی. برگزاری این نمایشگاه بازتاب گسترده  ای در روزنامه  ها داشته است.

زمان: 14نوامبر 2014 م/ 23‏‎ آبان‎‏1393ش، در ورزشگاه آرارات برای جامعۀ ارمنی، با حدود 300 بازدیدکننده و 15ـ 17نوامبر 2014 م/ 24ـ ‏‏26‏‎ آبان‎‏1393ش، در فرهنگسرای ارسباران تهران برای عموم، با حدود300 بازدیدکننده.‏

‏3.‏ برگزاری آغاز مراسم صدمین سال نژادکشی ارمنیان (2015م) در کلیسای سرکیس مقدس تهران، همراه با شمع افروزی ‏در پای بنای یادبود شهیدان نژادکشی، در شب سال نو میلادی با حضور چند صد شرکت کننده.

زمان: 1 ژانویۀ ‏‎2015‎‏م/ 11 دی1393ش

‏4.‏ اجرای کنسرت موسیقی در سالن کومیتاس باشگاه آرارات، با هدف سپاس و تشکر از سفیران و اعضای هیئت  های ‏نمایندگی کشورهای خارجی. در این برنامه سفیران و نمایندگان کشورهای اوروگوئه، بلژیک، بلغارستان، ژاپن، فرانسه، ‏قبرس، هندوستان و ارمنستان و حدود 250 تن از افراد جامعۀ ارمنیان حضور داشتند.

زمان: 22 فوریۀ 2015م/ 3 اسفند1393ش.

‏‏5.‏ کاشت 100 نهال به یاد صدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان، در منطقۀ سوهانک تهران، با شرکت100 تن از ارمنیان.

زمان: 8 ‏مارس 2015م/17 اسفند1393ش.

‏6.‏ اجتماع صدها تن از جوانان ارمنی در برابر دفتر سازمان ملل متحد در تهران، با درخواست شناسایی نژادکشی ‏ارمنیان. جوانان شرکت  کننده در پایان اجتماع درخواست  های کتبی خود را به دفتر سازمان ملل متحد در تهران تسلیم ‏کردند.

زمان: 16 آوریل 2015م/27 فروردین1394ش.

‏7.‏ برگزاری شب نویسندگان ارمنی در سالن اجتماعات باغ فردوس با حضور200 شرکت  کننده، به یاد گروهی از نویسندگان ارمنی که در ‏نژادکشی ارمنیان جان خود را از دست دادند و معرفی کتاب پچپچه نامه به زبان فارسی. ‏در این برنامه هیئت برگزارکنندۀ صدمین سالگرد نژادکشی، با همکاری مجلۀ بخارا، به گروه کتاب  خوانی جهانی[1] ‏پیوسته بود که به مناسبت سالگرد  نژادکشی، خواندن هم  زمان رمان پچپچه نامه، اثر واروژان وُسگانیان، نویسندۀ ارمنی  تبار ‏رومانیایی، را در دستور کار داشت.

زمان: 21 آوریل 2015م/ 1 اردیبهشت 1394ش.‏

‏8.‏ راه پیمایی زیارتی از مرز ایران ـ ارمنستان تا بنای یادبود قربانیان نژادکشی در ایروان با دوازده شرکت کننده.

زمان: 17ـ23 ‏آوریل 2015م/ 28 فروردین ـ 3 اردیبهشت 1394ش.

‏9. اهدای خون و ارائۀ خدمات درمانی رایگان در درمانگاه آودیسیان در محلۀ نارمک تهران، برای صدها مراجعه کننده، با شعار نمادین 5/1 ‏میلیون زندگی در قبال 5/1 میلیون زندگی(از دست رفته). زمان: ماه آوریل 2015م/ 12 فروردین ـ 10 اردیبهشت 1394ش.

‏10.‏ صعود کوهنوردان ارمنی به صد قله، به مناسبت صدمین سالگرد نژادکشی، شامل قله  های آرارات و کلیمانجارو و قله  های ‏کوه  های ایران. کوهنوردان بر فراز هر قله بَنِر صدمین سال نژادکشی ارمنیان را برافراشتند.

زمان: سال 2015 م/ 1393ـ‏‏1394ش.

‏‏11.‏ سخنرانی دکتر کارن خانلری و روبرت بگلریان، نمایندگان ارمنیان شمال و جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی، به ‏مناسبت صدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان.

زمان: 22 آوریل 2015 م/ 2 اردیبهشت1394ش

‏12.‏ اجتماع مردمی در کلیسای سرکیس مقدس با شرکت هزاران تن از ارمنیان تهران، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، ‏میهمانان دولتی و نه تن از سفیران کشورهای خارجی در جمهوری اسلامی ایران و سه معاون سفیر، اجرای آئین کلیسایی؛ ‏برگزاری مصاحبۀ مطبوعاتی در ساختمان خلیفه  گری با شرکت خبرنگاران نشریات فارسی  زبان؛ پخش مستقیم و نمایش ‏مراسم تقدیس قربانیان نژادکشی ارمنیان در اجمیادزین ارمنستان؛ سپس نواختن صد ضربۀ ناقوس رأس ساعت 19:15 هم  زمان با کلیسای مادرِ اجمیادزین ‏در تمامی کلیساهای ارمنیان، برای اعلام مژدۀ تقدیس قربانیان به همۀ ملت  ها؛ نثار ‏گل به پای بنای یادبود شهیدان و ادای احترام به قربانیان نژادکشی؛ و در پایان اجرای برنامه  های هنری. زمان: از ساعت ‏‏17 روز 23 آوریل  2015 م/ 3 اردیبهشت1394ش.

‏13.‏ برگزاری مراسم ویژۀ روز 24 آوریل شامل گردهمایی مردمی در کلیسای سرکیس مقدس با شرکت هزاران تن از ارمنیان ‏تهران از ساعت 9 بامداد، اجرای آئین کلیسایی، سپس راهپیمایی به سوی سفارت ترکیه با شرکت حدود 20.000 تن، ‏سخنرانی اسقف اعظم سبوه سرکیسیان و دکتر کارن خانلری در مقابل سفارت ترکیه و محکوم کردن اقدام جنایتکارانۀ ‏حکومت عثمانی، که تاکنون بی‌کیفر مانده، محکوم کردن ادامۀ سیاست انکار نژادکشی از سوی حاکمان امروزی ترکیه و ‏درخواست جبران حقوق تضییع شدۀ ملت ارمنی.  قرائت قطعنامۀ گردهمایی که مورد تأئید شرکت کنندگان در گردهمایی ‏قرار گرفت.

زمان:  24 آوریل  2015م/ 4 اردیبهشت1394ش. ‏

‏14.‏ سخنرانی به مناسبت صدمین سالگرد نژادکشی و اجرای برنامه های هنری در ورزشگاه آرارات با شرکت انجمن های ‏فرهنگی ـ هنری ارمنیان و با حضور بیش از 2000 نفر.

زمان: از ساعت 20 ـ 23 روز 24 آوریل 2015م/ 4 اردیبهشت1394ش. ‏

‏15.‏ برنامۀ ویژۀ سیاسی برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شامل سخنرانی، نمایش فیلم  های مستند و برنامۀ هنری، با ‏حضور250 شرکت  کننده در انجمن اجتماعی ارامنه. زمان: 12 مه 2015م/ 22 اردیبهشت 1394ش. ‏

‏16. نمایش فیلم مستند نقشۀ رهایی[2] با حضور تهیه کنندۀ فیلم، مانوئل ساریبگیان؛ سفیران کشورهای خارجی؛ میهمانان و ‏‏250 تماشاگر.

زمان: 18و 19 ژوئن  2015م/  28 و 29 خرداد 1394ش در باشگاه آرارات، به زبان انگلیسی و در ورزشگاه ‏آرارات، به زبان ارمنی.‏

‏17.‏ رونمایی کتاب  های ترجمه شده به سفارش هیئت برگزارکنندۀ مراسم صدمین سالگرد نژادکشی، با حضور میهمانان و علاقه  ‏مندان در تالار آرام مانوکیان.

زمان: 29 فوریۀ 2016م/10 اسفند1394ش.‏

علاوه بر برنامه  های یادشده، انجمن  های فرهنگی ـ ورزشی ارمنیان نیز بیشتر برنامه  های سال 2015م خود را در ارتباط با این ‏سالگرد مهم برگزار کردند.

ج‌.‏ انتشاراتی

ج ـ 1:  ترجمه و انتشار کتاب

ـ  گزارش طلعت پاشا دربارۀ نسل کشی ارمنیان، 1917م

آرا صارافیان، ترجمه از انگلیسی: آرپیار پطروسیان. ‏

ـ دختران قلعه  های شنی

کریس بوهجالیان، ترجمه از انگلیسی: رافی آراکلیانس.‏

ـ نسل  کشی ارامنه و 100 سال مطبوعات ایران

روزیک دِر آوانسیان.‏

ـ سال های نفرین شده

یرواند اُتیان،ترجمه از ارمنی: روبرت صافاریان.‏

ـ پچپچه نامه

واروژان وُسگانیان، ترجمه از ارمنی: گارون سارکسیان.‏

ـ‏ نسل  کشی ارامنه و اسناد آلمانی (زیر چاپ)‏

وُلفگانگ گوست، ترجمه از انگلیسی: پروین دانشور.‏

ـ‏ نسل  کشی ارامنه (زیر چاپ)‏

ریموند گئورگیان،ترجمه از انگلیسی: سعید کریم پور

کتاب  های منتشر شده با شمارگان 1500 نسخه چاپ و بیش از 300 نسخه از هر کدام به مراکز پژوهشی، کتابخانه  های ‏دانشگاه ها و اندیشمندان ایرانی اهدا شده است. ‏

ج ـ 2: انتشار جزوه به زبان فارسی

ـ راه حل عادلانه

شمارگان: 4000 نسخه

ترجمه از متن ارمنی و انگلیسی: روبرت مارکاریان.‏

ـ‏ نسل  کشی ارمنیان در ترکیۀ عثمانی

دکتر آندرانیک سیمونی. این جزوه برای تدریس در مدارس نیز کاربرد خواهد داشت.‏

ـ‏ اعتراف، ترک  ها از نسل  کشی ارمنیان سخن می  گویند

ایساک یونانسیان.‏

د‌.‏ آموزشی

هیئت آموزشی شورای خلیفه  گری ارمنیان تهران با هماهنگی هیئت برگزارکنندۀ مراسم صدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان، برنامه  های زیر را در مدارس ارمنی برگزار کرد:‏

پی‌نوشت‌ها:

1- worldwide reading commemorating the centenary of the armenian genocide

2- map of salvation

منابع:

گزارش اجمالی هیئت برگزارکنندۀ مراسم صدمین سالگرد نژادکشی ارمنیان (به زبان ارمنی)، مورخ 5 فوریۀ 2016م ‏‏/16بهمن1394ش.‏

اطلاعات تکمیلی مؤلف.