فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 70مراسم سیصد و پنجاهمین سالگرد ساخت کلیسای وانک در جلفای اصفهان به همت خلیفه گری ارامنۀ اصفهان در تاریخ 26ـ 29 مهر 1393ش/ 18ـ21 اکتبر 2014م، با حضور روحانیان عالی رتبۀ کلیسای ارمنی، مقامات بلندرتبۀ دولتی ایران و ارمنستان، مقامات استانی و شهری اصفهان وپژوهشگران و هنرمندانی از دو کشور در اصفهان برگزار شد. هدف از برگزاری این مراسم بازتاب تعامل میان پیروان ادیان توحیدی (مسیحیت و اسلام ) در کشور، ارتباط فرهنگی و اجتماعی میان آنان و نقش مجموعۀ کلیسای وانک و اثرات مثبت آن در این زمینه، در ابعاد داخلی و خارجی بود. به دعوت شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان و به منظور شرکت در مراسم سیصد و پنجاهمین سالروز بنای کلیسای وانک بعد از ظهر روز شنبه، 26 مهر 1393ش، جاثلیق آرام اول، پیشوای مذهبی کل ارمنیان حوزه سیلیسی، وارد اصفهان شدند و در کلیسای وانک مورد استقبال پرشور ارمنیان اصفهان و شاهین شهر قرار گرفتند. پس از انجام تشریفات سنتی استقبال و خوش آمدگویی، جاثلیق آرام اول در کلیسای هوسپ آرِماتاتسی وانک مراسم نیایش را به جا آوردند. سپس، در جوار بنای یادبود شهدای ارمنیان در 1915م، با دعوت اسقف بابکن چاریان، پیشوای مذهبی ارمنیان اصفهان و جنوب ایران، سخنان عالمانۀ خود را ایراد فرمودند. در 27 مهر 1393ش، به رهبری جاثلیق آرام اول و با حضور خلیفه ها و روحانیان والامقام، مسئولان شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان و جنوب ایران و شمار بسیاری از از ارمنیان در کلیسای استپانوس مقدس مراسم مذهبی برگزار شد. پس از اتمام مراسم، عالی جناب آرام اول و هیئت همراه به خانۀ سالمندان ارمنیان اصفهان رفتند و در محیطی بسیار صمیمی و دوستانه با ساکنان خانه سالمندان دیدار و گفت و گو کردند. ظهر همان روز، به دعوت شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان ضیافت نهاری با حضور جاثلیق آرام اول، مقامات بلند پایۀ استانی، از جمله استاندار اصفهان، رئیس شورای اسلامی شهر، شهردار منطقۀ 5 اصفهان، فرماندۀ نیروی انتظامی شهرستان اصفهان، رئیس دبیرخانۀ ادیان توحیدی، ریاست دانشگاه اصفهان و دیگر مدعوان در محل کلیسای وانک برپا شد. پس از صرف ناهار، حاضران با استفاده از فرصت به دست آمده، در محیطی صمیمی، به تبادل نظر و دیدگاه های خود در مورد تعامل موجود در بین ادیان توحیدی در ایران، به ویژه نقش سازندۀ ارمنیان در کشور، روابط حسنۀ جاثلیق آرام اول با مسئولان کشوری، تحولات منطقه ای، گسترش افراطی گری و تروریسم و خطرات ناشی از آن و همچنین رویکرد تأثیرگذار و مثبت ایران در این مسائل پرداختند. صبح روز دوشنبه، 28 مهر 1393ش، رهبر مذهبی کل ارمنیان حوزۀ سیلیسی و دیگر میهمانان از مجتمع آموزشی ارمنیان اصفهان دیدار و از نزدیک با دانش آموزان، معلمان و مسئولان مجتمع در مورد مسائل آموزشی گفت و گو کردند. ظهر دوشنبه کتابخانۀ نرسس شنورهالی کلیسای وانک، پس از مرمت ساختمان کتابخانه و نوسازی اساسی تجهیزات و بهبود شرایط و امکانات آن، به دست جاثلیق آرام اول و با حضور روحانیان و مسئولان خلیفه گری و جمع کثیری از مردم بازگشایی شد. بعد از ظهر همان روز نیز، در کلیسای وانک آیین مذهبی و فرهنگی سیصد و پنجاهمین سالروز تأسیس کلیسای وانک اصفهان (هوسپ آرِماتاتسی)، به رهبری پیشوای مذهبی کل ارمنیان حوزۀ سیلیسی لبنان و با حضور خلیفه ها و مسئولان شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان، تهران و آذربایجان، روحانیان و جمع کثیری از ارمنیان شهرهای اصفهان، شاهین شهر، تهران و تبریز برگزار شد. صبح روز سه شنبه، 29 مهر 1393ش، همایش با عنوان کلیسای وانک، نماد همزیستی مسالمت آمیز ادیان توحیدی به رهبری جاثلیق آرام اول و با حضور پیشوایان مذهبی خلیفه گری های تهران، اصفهان و آذربایجان؛ جناب آقای رئیسی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان ؛ دکتر سقائیان نژاد، شهردار اصفهان؛ روبرت بگلریان، نمایندۀ ارمنیان اصفهان و جنوب ایران در مجلس شورای اسلامی؛ مهندس عصارزادگان، شهردار منطقۀ 5 اصفهان؛ دکتر حجت الاسلام ارزانی، رئیس دبیرخانۀ ادیان توحیدی؛ مدعوان استانی و کشوری؛ اندیشمندانی از ایران، ارمنستان، لبنان، امریکا؛ استادان دانشگاه؛ سخنرانان همایش؛ و دیگر میهمانان برگزار شد. مراسم افتتاحیه با دعای پیشوای مذهبی و با سرود ملی جمهوری اسلامی ایران آغاز شد. سپس، به ترتیب آقایان نوئل میناسیان، رئیس شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان و جنوب ایران؛ دکتر سقائیان نژاد، شهردار محترم اصفهان؛ و حجت الاسلام ارزانی، رئیس دبیرخانۀ ادیان توحیدی به ایراد سخنرانی پرداختند. این همایش طی سه نشست به بررسی موضوع هایی پرداخت که از سوی سخنرانان ارائه شده بود. کلیسای وانک، مرکز معنوی، نقش ارمنیان جلفای نو اصفهان در شکل گیری تمدن اصفهان، معماری کلیسای وانک، دیوارنگاره های کلیسای وانک، هنر نگارش کتب خطی در جلفای نو، وضعیت اجتماعی و سیستم اداری ارمنیان جلفای نو در قرن هفدهم میلادی، جلفای نو و تجارت بین الملل در قرن هفدهم میلادی، وضعیت کنونی ابنیۀ تاریخی (مجسمه ها و صلیب سنگ ها) جلفای قدیم و نخجوان، تلاش های بین المللی جهت حفظ ابنیۀ تاریخی ارمنیان، فرصت ها و امکانات بالقوۀ ارمنیان اصفهان در بهبود روابط ایران و ارمنستان و نقش اصفهان به منزلۀ خواهرخواندۀ شهر ایروان در روابط ایران و ارمنستان عناوین مقالاتی بودند که در این همایش ارائه شدند. سخنران پایانی این همایش آقای رئیسی، سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان، بود. برگزاری سیصد و پنجاهمین سالگرد تأسیس کلیسای وانک مصادف با سفر نخست وزیر ارمنستان و هیئت همراه به ایران بود.ظهر روز سه شنبه، 29 مهر 1393ش، نخست وزیر ارمنستان و هیئت همراه ـ متشکل از وزیر فرهنگ، وزیر انرژی، وزیر دارایی، وزیر ارمنیان خارج از کشور و وزیر محیط زیست کشور ارمنستان، طی سفری یک روزه به اصفهان، به همراه سفرای ایران و ارمنستان، در مراسم ضیافت ناهاری که به دعوت شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان و به افتخار حضور جاثلیق آرام اول پیشوای مذهبی کل ارمنیان حوزۀ سیلیسی لبنان و نخست وزیر ارمنستان در محل باشگاه فرهنگی ـ ورزشی آرارات اصفهان برپا شده بود، شرکت کردند. در این سفر یک روزه، نخست وزیر ارمنستان و هیئت همراه از کلیسای وانک بازدید و در بدو ورود، بر بنای یادبود شهدای نژادکشی ارمنیان در 1915م گل نثار کردند. سپس، در سالن تشریفات کلیسای وانک به دیدار جاثلیق آرام اول رفتند و به گفت و گو با ایشان پرداختند. در این دیدار پیشوایان مذهبی ارمنیان اصفهان، تهران، آذربایجان و اعضای مجمع نمایندگان، شورای خلیفه گری و شورای مذهبی ارمنیان اصفهان نیز حضور داشتند. نخست وزیر ارمنستان و هیئت همراه در پایان از موزه و کلیسای وانک دیدار کردند. شامگاه همان روز، پیشوای مذهبی کل ارمنیان حوزۀ سیلیسی لبنان، نخست وزیر ارمنستان و هیئت همراه، نمایندۀ ارمنیان اصفهان و جنوب ایران در مجلس شورای اسلامی و رئیس شورای خلیفه گری ارامنۀ اصفهان و جنوب ایران در ضیافت شامی که به دعوت جناب آقای زرگرپور، استاندار محترم اصفهان، ترتیب داده شده بود حضور به هم رساندند. مراسم اختتامیۀ بزرگداشت سیصد و پنجاهمین سالگرد تأسیس کلیسای وانک با حضور پیشوای مذهبی کل ارمنیان حوزۀ سیلیسی لبنان، نخست وزیر ارمنستان و هیئت همراه، سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان، نمایندۀ ارمنیان اصفهان و جنوب ایران در مجلس شورای اسلامی، اسقف ها و روحانیان کلیسای ارمنی، مسئولان و اعضای هیئت ها و شوراهای خلیفه گری اصفهان، تهران و آذربایجان و ارمنیان اصفهان در شامگاه 29 مهر برگزار شد و طی آن آقایان نوئل میناسیان، رئیس شورای خلیفه گری اصفهان؛ هویک آبراهامیان، نخست وزیر ارمنستان؛ اسقف بابگن چاریان، پیشوای مذهبی ارمنیان اصفهان؛ و جاثلیق آرام اول، رهبر مذهبی کل ارمنیان جهان حوزه سیلیسی در مورد تأسیس کلیسای وانک و نقش آن به منزلۀ مرکز معنوی و فرهنگی ارمنیان جلفای نو و نماد همزیستی مسالمت آمیز و تعاملات فرهنگی ادیان توحیدی در اصفهان و تأثیرگذاری آن در تاریخ و بسط روابط ایران و ارمنستان سخنانی ایراد فرمودند. به همین مناسبت برنامه های فرهنگی ـ هنری متعددی از سوی گروه های باشگاه فرهنگی ـ ورزشی آرارات و گروه کر کومیتاس کلیسای وانک برگزار شد. پینوشتها: 1- مطالب و تصاویر این نوشتار از سوی هیئت برگزارکنندۀ مراسم سیصد و پنجاهمین سالگرد ساخت کلیسای وانک اصفهان در اختیار فصنامۀ پیمان گذاشته شده است. |
فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 70
|