فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۲
کلارا آبکار
نویسنده : لیدا بربریان/ ترجمه: هرمیک آقاکیان
او خود نیز مانند هنرش سرشتی خوددار و بدور از خودنمایی داشت. در سراسر زندگی با ایثار به نگارگری پرداخت و به گفتۀ خودش اوقات لذتبخش زندگی را فدای هنر کرد. وقتی که هنوز دختربچهئی بیش نبود ترجیح میداد با پول خود به جای خرید زیر و زیور برای مینیاتور اشرفی بخرد. و این ایثار دستمایۀ آفرینش نقاشیهایی شد که دربارۀ آنها میگفت: «روی کاغذی سفید یک تکه پارچۀ ابریشمی قدیمی نقاشی کرده بودم. یکی از مهمانان هنرشناس از من پرسید: این نقاشی است یا پارچۀ واقعی؟ من برای آزمایش او گفتم پارچه است. و او دست را دراز کرد تا پارچۀ ابریشمی را لمس کند. همین شبهه برای وزیر فرهنگ و هنر وقت پیش آمده بود. او تصور کرده بود نگینهای فیروزۀ روی تصویر چپق واقعی است و با سرانگشت امتحان کرده بود».
دیگر نمایشگاهیی که کلارا آبکار در آن شرکت کرد مسابقهئی بود که «کارل کوپ» برای گردآوری مضامین ایرانی برگزار کرده بود. سیصد نفر از کشورهای مختلف در این مسابقه شرکت کرده بودند و طرحهایی را برای کندهکاری روی ظروف شیشهئی به نمایش گذاشته بودند. کلارا طرح سیمرغ را عرضه کرده بود و یکی از پنج جایزۀ مسابقه را از آن خود کرد. این طرح را کارخانۀ «استوبین» روی شیشه کندهکاری کرد و بعدها در آمریکا به نمایش گذاشت.
کلارا آبکار در پاسخ به این سؤال نگارنده که آیا با مضامین ارمنی کار کرده است یا خیر، به نمایشگاه استان خراسان اشاره کرده بود. در آن نمایشگاه صحنههائی از منظومۀ شیخ صنعان را روی گونی به درازای هفت متر و پهنای یک متر و نیم به تصویر درآورده بود.
با تماشای این اثر انسان در شگفت میشود که این بانوی هنرمند با چه مهارتی خطوط مینیاتور ایرانی را با حرکات دختران خوشخرامی که در سایۀ کوههای آرارات گردآمدهاند، درآمیخته و چگونه ویژگیهای جامههای سنتی آنان را به تصویر درآورده و حتی توانسته است حالات روحی آنان را نیز بیان کند.
کلارا آبکار در زمان حیات خویش از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان «استاد» را دریافت کرد. در سال 1992 میلادی (1372 ه ش.) به همت اداره کل موزههای تهران در مجموعۀ فرهنگی «سعدآباد» موزۀ آثار این هنرمند تأسیس شد، موزهئی که بر آن نام پرافتخار «آبکار» نقش بسته است.
کلارا آبکار در تاریخ 20 مارس 1996-اول فروردین 1375-درگذشت.
به نقل از روزنامۀ «آلیک»-شمارۀ 16872
8 فروردین 1375
پینوشت:
- تابلوهای مینیاتور آبکار از طریق اهداء به میهمانان خارجی در نقاط مختلف جهان پخش شده است. تلاش و زمان بسیار میباید که بتوان تعدادی از آنها را به وطن برگرداند. پیمان