ارنست همینگوی در سالهای جوانی، از ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۴ در تورنتو زندگی می کرده است. او درطول این مدت گزارشگر تورنتواستار بوده و طیف وسیعی از وقایع آن زمان، از جمله جنگ یونان ـــ ترکیه را گزارش داده است. دو گزارش زیر از میان ۱۵ گزارش ارسالی ارنست همینگوی از قسطنطنیه انتخاب شده که بطور ضمنی به مظالم و فجایع ببار آمده توسط نیروهای عثمانی اشاره می کند.

۹اکتبر۱۹۲۲

دفتر حمیدبیگ در بالای تپه بلندی پشت یک قصر قدیمی واقع شده و مرکز هلال احمر یعنی صلیب سرخ هم در آن قرار دارد. او از رهبران این جمعیت است و به اتفاق کارمندانش که اونیفرم هلال احمر را به تن دارند، دستورات دولت آنکارا را اجرا می کند.

به او گفتم: “کانادا نگران احتمال قتل عام جامعۀ مسیحی قسطنطنیه است که ممکن است هنگام ورود نیروهای تحت امر کمال به شهر، روی دهد.”

حمیدبیگ با هیکل درشت و سنگین، سبیل های جوگندمی، موی تراشیده و یقه بلند آهار زده با گوشه های برگشته، درحالی که از بالای عینکش نگاه می کرد به زبان فرانسه جواب داد: “ترس مسیحیان از چیست؟ آن ها مسلح اند و ترک ها خلع سلاح، قتل عامی در کار نخواهد بود. فعلاً که مسیحیان یونانی مشغول کشتار ترک ها در تراس (تراکیه) هستند، ما هم در صددیم که با اشغال تراس از ملت خودمان دفاع کنیم.”

به استثناء حضور نیروهای انتظامی متحدین، این یگانه تضمین امنیت جانی مسیحیان قسطنطنیه است و حال آن که اشرار و تبهکاران از کریمه گرفته تا قاهره به این امید در قسطنطنیه گرد آمده اند که با ورود پیروزمندانۀ افراطیون میهن پرست کمال، آتش به انبار کاه بیاندازند و فرصتی برای قتل و غارت بیابند. نیروهای انتظامی متحدین کارآمد و آزموده اند اما قسطنطنیه هم گسترده و پراکنده است و با جمعیتی بالغ بر یک و نیم میلیون نفر، آبستن وقایع تلخ و ناگوار.

۱۸اکتبر۱۹۲۲

کنسولگری های رومانی و ارمنی بکلی با سایر کنسولگری ها متفاوتند. صفوف طویل شهروندان این کشورها که برای اخذ گذرنامه یا روادید در انتظار ایستاده اند انسان را به یاد صف شلوغ تماشاچیانی می‌اندازد که برای خرید بلیط مسابقات هاکی در برابر در ورودی ورزشگاه ایستاده‌اند. ارمنی ها، یهودیان و رومانیایی ها قسطنطنیه را ترک می گویند. آنان اموال خود را به ژمن بخس می فروشند و شهر را رها می کنند. دولت با صدور بیانیه های مکرر از آنان می خواهد دست از حماقت بردارند و به آنها اطمینان می دهد که تمامی تدابیر لازم برای حفظ جان ساکنین به عمل خواهد آمد و این که نیروهای گشت انتظامی تقویت خواهند شد و کسی را خطری تهدید نمی کند. اما ارمنی ها و یهودیان و رومانیایی های یهودی همۀ این حرف ها را قبلاً نیز شنیده اند. چه بسا وعده های دولت حقیقت داشته باشد، ولی آنان تمایلی ندارند تا این وعده ها را بیازمایند و خود را در معرض خطر قرار دهند، دیر یا زود نیروهای کمال وارد قسطنطنیه خواهند شد وگرنه جنگ در خواهد گرفت و ارامنه، یهودیان و یونانی ها هنوز فاجعه اسمیرنا (ازمیر) را فراموش نکرده اند پس شهر را ترک می کنند. وعده و وعیدها از سوی هر مقامی که باشد، با وجود سابقۀ تاریخی هزار سالۀ کشتار جمعی که پشت سر آنهاست، فرونشاندن بیم و هراس ناشی از پاکسازی نژادی کاری است بس دشوار.