در اواخر سال 1995 (1374) در کپنهاگ، از سوی آکادمی علوم و ادبیات دانمارک، کتابی به نام شعر بختیاری (Poetry of the Baxtiaris) به زبان انگلیسی منتشر شد. این کتاب کار مشترک فریدون وهمن و خاورشناس ارمنستان گارنیک آساتوریان است که خوانندگان ما با نام وی آشنائی دارند. پیشگفتار کتاب، ترجمۀ انگلیسی اشعار و پی‌نویس‌ها به قلم این محققان است.

جلد کتاب

زمینۀ اصلی کتاب از مجموعۀ دی.ال.لوریمر (D.L.Lorimer) گرفته شده و بخشی است از سلسله انتشارات موسوم به «مطالب برای گویش جنوبی ایران از مجموعۀ دی.ال.لوریمر». این کتاب حاوی 27 منظومۀ عاشقانه، اشعار مجلسی عروسی، تغزلی، لالائی و مرثیه و سوگنامه است که از مجموعه «لوریمر» انتخاب شده است. لوریمر این مجموعه را در حدود یک قرن پیش گرد آورده است. وی در دهۀ اول قرن حاضر به سمت معاون کاردار بریتانیا در جنوب ایران می‌زیسته است.

در پیشگفتار کتاب از منشأ قوم بختیاری، توزیع جمعیت، شاخه‌ها، باورهای دینی و آداب زندگی آن‌ها سخن به میان آمده است، مؤلفان آنگاه به گویش بختیاری پرداخته آن را در ردۀ گویش‌های گروه جنوب غربی زبان فارسی شمرده و از شاخه‌های فرعی گویش لُری محسوب داشته‌اند. نویسندگان، این گروه گویش‌ها را از گروه گویش‌های شمالیِ کُردی (کورمانژی، سورانی، مُکری، اردلانی و غیره) و گروه گویش‌های خزری (طالشی، هرزنی (هرزندی)، افتری، زازائی-یادیملی-گورانی و غیره) متمایز می‌شمارند. این نتیجه‌گیری بر مبنای قواعد زبان‌شناسی-تاریخی بدست آمده است.

در پیشگفتار، زبان شعری و آوانویسی بختیاری نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

آنگاه، بیست و هفت اثر منظوم، به زبان اصلی آورده شده و سپس ترجمۀ انگلیسی آن‌ها درج شده است. اصل قطعات بدون هیچگونه دسته‌بندی آورده شده ولی در ترجمه برحسب نوع اثر طبقه‌بندی شده است-عاشقانه‌ها و قصیده‌ها (18 اثر)، اشعار مجلسی عروسی (2 اثر)، لالائی (3 اثر)، مرثیه‌ها (4 اثر).

کتاب دارای پی‌نویس‌های گسترده و فهرست منابع و مآخذ است. سخن دربارۀ ترجمه اشعار را به ادیبان و شاعران آشنا به هر دو زبان واگذار می‌کنیم.

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1

سال اول | بهار 1375 | 128 صفحه
در این شماره می خوانید:

ایران نامه

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 ماهنامۀ پژوهشی، فرهنگی، علمی و اجتماعی «ایران‌نامه» از بهار سال 1993 میلادی (فروردین ماه 1372) در ایروان چاپ می‌شود و تاکنون 15 شماره از آن...

والتر آرامیان

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 والتر آرامیان (1994-1909) والتر آرامیان نویسنده و مترجم ارمنی در شهر واقارشاپات (اجمیادزین کنونی) متولد شد و در سال 1932 دورۀ دانشکدۀ زبان...

جستاری کوتاه در تاریخ ادبیات ارمنی

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 بسیاری از حققین ارمنی برای شعر و ادبیات این ملت یک تاریخ دو هزار ساله قایل هستند؛ امّا متأسفانه از دوره‌های باستان این شعر و ادب تنها آثاری...

رویدادها و گزارش های سال اول،بهار 1375

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 دیدار رهبر دینی ارامنه جاثلیق آرام کشیشیان از ایران جاثلیق آرام اول پیشوای دینی ارامنه مرکز عالی سیلیسی[1] (کیلیکیه) مستقر در لبنان و رئیس...

ماتناداران مخزن دولتی نسخه های خطی ارمنستان

نویسنده: ادوارد هاروتیونیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 در زبان ارمنی لغت «ماتِناداران» مرادف با کتابخانه بکار رفته است و به کتابخانه‌های عمومی و مخازن کتاب اطلاق...

اسناد فارسی ماتناداران

نویسنده: ا. ملیک بخشیان/ ترجمه: آناهید هوسپیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 در زمینۀ تاریخ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ارمنستان در قرون میانی، اسناد فارسی بایگانی مخزن کتب...

مجموعه مینیاتورهای شرقی ماتناداران

نویسنده: رایا امیربگیان/ ترجمه:هرمیک آقاکیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 گردآوری مجموعۀ نسخه‌های خطی فارسی-عربی «ماتناداران» با اهدای 200 نسخۀ خطی از طرف شورای کلیسای...

آگاتانگغوس

نویسنده: آ.دِر قِوندیان/ ترجمه:هرمیک آقاکیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 آگاتانگِقوس از نخستین مورخان ارمنی است. اثر او به نام «تاریخ آگاتانگِقوس» در قرون میانی به...

نگاهی به ایرانشناسی و ایرانشناسان کشورهای مشترک المنافع و و قفقاز

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 کتاب «نگاهی به ایرانشناسی و ایرانشناسان کشورهای مشترک‌المنافع و قفقاز» از انتشارات بین المللی الهدی با همکاری مؤسسه مطالعات و تحقیقات...

وام واژه های ایرانی میانه غربی در زبان ارمنی

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 این کتاب تألیف ماریا آیوازیان (ترزیان) و از انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی است. مؤلف عضو هیأت...

دکتر هاراطون داویدیان

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 دکتر هاراطون داویدیان در اسفند ماه سال 1303 شمسی در تهران متولد شده است. تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در دبستان کوشش و کالج البرز به پایان...

سه معمار ایرانی

نویسنده: بهروز پاکدامن فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 هدف از تهیه این مقاله معرفی سه معمار ایرانی است که بخش عمده‌ئی از کارهایشان در تهران بوده و تأثیر بسیار مثبتی در...

مسجد کبود ایروان

نویسنده: واروژان آراکلیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 1 مسجد کبود یا مسجد حسین علی خان ایروان-پایتخت جمهوری ارمنستان-به احتمال زیاد حدود سال 1179 هجری قمری، مطابق با...