سال هفتم | پاییز 1382 | 143 صفحه
جهت مشاهده و ورق زدن صفحات
روی تصویر زیر کلیک کنید.
در این شماره می خوانید:
1- نامداران فرهنگ و هنر ارمنی
- نگاهی به زندگی و آثار آرام خاچاطوریان | النا ماسهیان
- آرام خاچاطوریان آهنگساز سنت اندیش و نوگرا | لیدا بربریان
- خاطراتی از یک پسر بچه اعجوبه | الکساندر سیرانوسیان/ ترجمه: سیف الله گلکار
2- مقاله ها
- مسروپ ماشتوتس، ابداع حروف ارمنی و شروع نگارش به زبان ارمنی | باگراد الوبابیان/ ترجمه: سوریک آبنوسیان
- یادآوری و فراموشی بحثی در حافظه تاریخ | مدیا کاشیگر
- توصیفی از موسیقی و نگاهی به موسیقی ارمنی | ژنیا ماروتخانیان
3- هنر
- تصویرسازی اسطوره ای | درو آرزویان
4- چهر ها
- یسائی شاجانیان رنگ افروز سنت و نگارگر عشق | روبرت بگلریان
- ساریان در خانه پیکاسو در آنتیب | کریستن گرماک/ ترجمه: مهرک گلبان
5- گزارش و رویدادها
- نمایشگاه سه معمار ایرانی ارمنی در ایران | کارینه داویدیان
6- ادبیات
- آختامار | هوانس تومانیان/ ترجمه: ادواردهاروتونیان
سرمقاله
ارمنیان، ایام آغازین پائیز را جشن فرهنگ می دانند و در هر گوشه از جهان تأملی دیگر در فرهنگ کهن خود را لازم می شمارند.
ایرانیان ارمنی نیز به رسم دیرین و در انعکاس به آوای درون، دریچۀ گنجینۀ فرهنگ خود را بیشتر می گشایند و از هر فرصتی برای آمیزش با هنر و ادبیات بهره می جویند.
آن جمع از ارامنه که به رغم تقدیر در آغوش تمدن های باستانی ماواء گرفته اند، فرصت آمیزش و بهره گیری از فرهنگ غنی دیگری به جز فرهنگ خود را به دست آورده اند.
ایران از دیرباز عرصۀ گذر اقوام، فرهنگ ها و سنت های گوناگون بوده است. فرهنگ ایرانی، با وجود دارا بودن ویژگی های خاص خود، هم جاذب عناصر فرهنگی مختلف بوده و هم محیطی برای تعامل و تماس و آمیزش فرهنگ های دیگر را فراهم آورده است. امّا، پهنۀ ایران، این چهارراه برخورد تاریخ و جغرافیا، آن زمان که عرصۀ جنگ و جدال ها و ترکتازی ها بوده، وادی فصل گشته، و آنگاه که ثباتی داشته و مزرعه علم و مدنیت و امنیت بوده، مأمن وصل. ایران، این سرزمین پیچیدگی ها و در هم تنیدگیِ فرهنگ ها، هم دیار غرابت بوده و هم دیار قرابت.
ارتباط ارمنیان و ایرانیان نیز، از گذشته های دور می آید؛ و این نه فقط به دلیل همسایگی دو سرزمین ایران و ارمنستان، بلکه به خاطر تأثیرات و ریشه های مشترک زبانی و فرهنگی دو قوم بوده است. دو قومی که از ژرفای تاریخ در مراوده و تعامل بوده اند. هر دو سرزمین چهارراه مهاجرت ها و تجارت ها و تلاطمات و تحولات گشته اند. بدینسان آغاز سکونت ارمنیان در گسترۀ ایران، تنها این چهارصد سال اخیر و به دنبال کوچاندن آنان به امر شاه عباس صفوی نبوده، و به زمانی بس دورتر باز می گردد.
شاید وجود همین ارتباط دیرین بوده که باعث شده ارمنیان در خلال چهار سدۀ گذشته، با محیط ایران انطباق یابند.
هر خلاقیتی، به خصوص خلاقیت هنری، محتاج ایمان و ایمنی است. ارمنیان که همواره در عرصه های فن و هنر ایران حرفی برای گفتن داشته اند، بدون ایمان و اعتقاد و بدون حس ایمنی و امنیت از خلاقیت باز می ماندند. آنان در این کشور زیستند و ساختند و آفریدند و آن چنان در تار و پود حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران تنیده شدند، که با وجود حفظ خصائص فرهنگی و قومی خود، میراث فرهنگی ای آشنا با ایرانی و ایرانیّت برجا گذاشتند، و از نظر تعلق خاطر به این مرز و بوم به صفت ایرانیان ارمنی متّصف، و البته دل بسته شدند. با این پیش زمینه بود که در هنر و دانش و معماری و سیاست و اقتصاد ایران، و جای جای زندگی ایران نام ده ها نفر از ارمنیان به چشم می خورد.
