نویسنده: سارو بابومیان


فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8

سورن آساتوریان

سورن آساتوریان در سال 1916 در قریه گارنی ارمنستان دیده به جهان گشود. او فرزند یکی از انقلابیون معروف بود که در قیام مردمی 18 فوریه 1921 ارمنستان علیه نظام پلشویکی نقش به سزایی داشت.

پس از هجوم دوباره بلشویک ها به ارمنستان، در آوریل 1921، پدر سورن همراه با افراد خانواده اش به ایران پناهنده شد و چند ماه بعد با استقبال از اعلامیه عفو عمومی دولت ارمنستان همسر و فرزندان خود را به زادگاهشان روانه کرد. ولی آنان بزودی تحت پیگرد و آزار سازمان «چکا» و نظام بلشوکی قرار گرفتند و سرانجام در سال 1925 به ایران مهاجرت کردند.

در سال 1929 پدر سورن در اثر حادثه ای بدرود حیات گفت و مسئولیت سنگین سرپرستی خانواده بر دوش مادر سورن افتاد.

سورن آساتوریان تحصیلات خود را نخست در مراغه و سپس در دبیرستان ارامنه تبریز به پایان رسانید و به تحصیل در رشیته شیمی پرداخت و در این رشته موفقیت هایی به دست آورد. بر پایه طرح های او ده ها کارخانه تولید مواد شیمیایی و صنعتی، در نقاط مختلف کشور احداث گردید از قبیل کارخانه های تولید اسید نیتریک، اسیدکلریدریک، کلر، نشاسته، گلوکز، شیشه، بلور و غیره و سورن آساتوریان چندین بار از طرف مقامات مسئول مورد تقدیر قرار گرفت.

سورن از دوران نوجوانی در کنار فعالیت های علمی به نویسندگی نیز پرداخت و داستان های کوتاه وی در روزنامه «آلیک» و ماهنامه «آرمنوهی» – نشریات ارمنی زبان تهران – به چاپ رسیدند.

آساتوریان داستانپرداز و تصویرگر ماهری است. در آثار او قهرمان داستان اغلب خود نویسنده است، ‌با نام های مختلف که دوران کودکی و نوجوانیش را، در دامان طبیعت زیبای زادگاهش و سپس در شهری که بدان مهاجرت کرده می گذراند. فقر و تنگدستی دامنگیر خانواده اوست و افراد خانواده با مشکلات فراوانی روبرو هستند. بر بالای سر این قهرمان کوچک، فرشته نگهبانی شب و روز مراقب است. این فرشته نگهبان مادر اوست که سبب دوری همسر و بعدها در نبود وی صاحب اختیار خانه است. او زنی با ایمان و آبرو، مشفق و زحمتکش است که هدف زندگیش خوشبختی فرزندانش است و می کوشد با مهر مادری رنج بی پدری فرزندان را سبکتر کند.

تندیس های سورن آساتوریان و پدر مبارزش در زادگاهشان (گارنی) ارمنستان

اولین مجموعه داستان های وی با عنوان «اشک های مادرم» در سال 1362 (1983) و مجموعه دوم به نام «لاله های زنده» در سال 1363 (1984) به زبان ارمنی در تهران منتشر شدند. کتاب دوم به دریافت جایزه بنیاد ادبی «گئورگ ملیتینه‌تسی»[1] نایل شد.

در سال 1985 چهلمین سالگرد فعالیت ادبی سورن آساتوریان در تهران برگزار شد.

سورن آساتوریان سال های متمادی رئیس انجمن نویسندگان ارمنی ایران بود و در امور اجتماعی و فرهنگی جامعه ارمنی تهران شرکت فعال داشت.

سورن آساتوریان در شهریور 1370 (هشتم سپتامبر 1991) پس از 75 سال زندگی پربار در اثر سکته قلبی در تهران بدرود زندگی گفت.

پی‌نوشت:

1- بنیاد ادبی Georg Melitinetsi در مرکز دینی ارمنیان در آنتیلیاس لبنان مستقر است. این بنیاد هر ساله به یک اثر برگزیده از آثار نویسندگان و شاعران معاصر ارمنی جایزه اهدا و آن اثر را منتشر می‌کند.

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8

سال دوم | پاییز و زمستان 1376 | 136 صفحه
در این شماره می خوانید:

ایران نامه

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 ایران نامه نشریه پژوهشی خاورشناسان جمهوری ارمنستان است که به زبان ارمنی در شهر ایروان منتشر می شود. شماره مشترک 2-3 سال 1997 (24-25 پی...

درخت توماس

نویسنده: اسپارتاک قراباغ تسیان/ ترجمه: هرمیک آقاکیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 این داستان شبیه افسانه است. پادشاهی سه فرزند خویش را فرا می خواند و... ارث و میراث...

گوشت کلاغ

نویسنده: سورن آساتوریان/ ترجمه: هریکناز مگردیچیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 هنگام غروب،‌ از مدرسه به خانه بر می گردم. برف می بارد و بر سرم،‌شانه هایم و روی کتاب...

سحرگاه

نویسنده: سورن آساتوریان/ ترجمه: ادوارد ولادیکا فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 خروسی که برحسب اتفاق به ایوان ما آمده است مژده فرا رسیدن صبح را می دهد. به خروس و گردن...

سورن آساتوریان

نویسنده: سارو بابومیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 سورن آساتوریان در سال 1916 در قریه گارنی ارمنستان دیده به جهان گشود. او فرزند یکی از انقلابیون معروف بود که در...

در سوگ استاد محمد قاضی

نویسنده: سیف الله گلکار فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 به سوگ رفتن خورشید، خاک می تازد                                        که سینه چاک دهد، سرفرو بیندازد فضای تیره...

پایان داستان

نویسنده: سیف الله گلکار فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 این نوشته سخنی است پرسوز و صادقانه، به یاد استاد محمدقاضی که در مجلس یادبود آن زنده یاد ایراد شده است. می خواهم...

یادی از سروژ استپانیان مترجم مجموعه آثار چخوف

نویسنده: ادوارد هاروتونیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 در پانزدهمین دوره معرفی کتاب سال در دهه فجر 1376، در شماره آثار برگزیده، «نمایشنامه های چخوف»، ترجمه زنده...

درگذشت دو دانشمند ایران شناس

نویسنده: ماریا آیوازیان (ترزیان) فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 اشاره: در آبان ماه 1376 دو تن از ایران شناسان نامی ارمنستان، پروفسور هاکوب پاپازیان و بابکن...

هاکوب کوجویان و ایران

نویسنده: نلی آراکلیان/ ترجمه: آنی بابایان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 هاکوب کوجویان[1] (1883-1959م) از نقاشان مشهور ارمنستان در نیمه اول قرن حاضر است و پایه گذار...

معجزه ای که در برابر چشمان ما آشکار می شد

نویسنده: کارمن داوتیان/ ترجمه: هرمیک آقاکیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 (گفتگو با همسر سرگئی پاراجانف) هنگامی که در موزه پاراجانف منتظر همسر دوم او «سوتلانا...

یک سند قدیمی از صفحات موسیقی ارمنی

نویسنده: رضا مهدوی فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 این سند، هشت صفحۀ آخر کاتالوگی است که کمپانی انگلیسی His Master's Voice با آن علامت مشهورش، در ایران منتشر کرده...

سنگ نوشته های اورارتو در آذربایجان

نویسنده: عباس سرمدی فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 به یاد دانشمند گرانمایه زنده یاد دکتر محمد جواد مشکور حکومت اورارتو یا آرارات را باید اولین امپراتوری مقتدر...

ملاحظاتی بر مهرهای ساسانی در موزه دولتی تاریخ ارمنستان

نویسنده: علی حصوری فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 اشاره: در شمارۀ 3 و 4 فصلنامۀ «پیمان» مقاله ای با عنوان «مجموعۀ مهرهای ساسانی در موزۀ دولتی تاریخ ارمنستان» به چاپ...

آلبانیای قفقاز از دیدگاه مولفان عهده باستان و اوایل سده های میانه

نویسنده: عنایت الله رضا فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 آلبانیا که از مناطق مهم تاریخی- جغرافیایی قفقاز است، در آثار مؤلفان باستان معرفی شده است. از آگهی های مورخان و...

مسروپ ماشتوتس، پدید آورنده الفبای ارمنی

نویسنده: ادوارد آقایان/ ترجمه: آناهید هوسپیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 اشاره: ابداع الفبای ارمنی در آغاز سدۀ پنجم میلادی صورت گرفت و طراح و عامل آن مسروپ...

فریتس کرایسلر

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 اشاره: این مقاله در شمارۀ دی ماه سال 1318 مجلۀ موسیقی (دورۀ 1، شمارۀ 10، ص 11-13) منتشر شده و نمونه ای از مقالات روبیک گریگوریان است که...

گریگوریان حضوری در برگیرنده

نویسنده: پرویز بهروز فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 اشاره: مطلبی که می خوانید در 4 دی ماه 1355 در شمارۀ 293 مجلۀ «تماشا»- هفته نامۀ سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران...

ارتباط مستقیم در موسیقی

نویسنده: لیدا بربریانس/ ترجمه: ادوارد هاروتونیان فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 اشاره: روبیک (روبن) گریگوریان آهنگساز و رهبر ارکستر، در سال 1355، به دعوت دانشکدۀ...

روبیک گریگوریان

نویسنده: سیدعلیرضا میرعلی نقی فصلنامه فرهنگی پیمان شماره 7 و 8 یادداشت نویسنده: مقاله مختصری که می خوانید، خلاصه ای از کتاب «روبیک گریگوریان» است. این کتاب، یگانه متن...