از ترکیه می خواهیم تا کلیساهای غصب شدۀ ارمنیان و اموال کلیسایی را بازگرداند

آرام یکم و اسقف گارگین سرکیسیان

در 2015 م، ملت ارمنی در جمهوری ارمنستان، جمهوری قراباغ کوهستانی و در سراسر جهان، یک صدمین سال نژادکشی برنامه ریزی شدۀ ارمنیان را به دست ترکیۀ عثمانی برگزار خواهد کرد.

در نژادکشی 1915 م، بیش از 5 / 1 میلیون ارمنی قربانی شدند و افراد بازمانده از تبعیدها در ارمنستان شرقی – جمهوری ارمنستان کنونی – سوریه، لبنان و دیگر کشورهای عربی و نقاط گوناگون جهان پناه جستند.

ارمنیان ساکن در ارمنستان غربی و کیلیکیه و نیز در مناطق مختلف ترکیه، که در تابعیت امپراتوری عثمانی بودند، افزون بر اموال شخصی، دارایی های کلیسایی، شامل کلیساها، اماکن مقدس، دیرها، مراکز مذهبی و آموزشی، مؤسسات خیریه و آثار ارزشمند فرهنگی – مذهبی مانند چلیپاسنگ ها، دست نوشته ها، تمثال های قدیسان و غیره را نیز از دست دادند. تمامی مایملک ارمنیانی که به اجبار از سرزمین های خود رانده و گرفتار نژادکشی شده بودند به نام خاموال متروکهش به تملک حکومت ترکیه درآمد.

89سال پس از نژادکشی، حکومت کنونی ترکیه، در مقام میراث دار امپراتوری عثمانی، نه تنها نژادکشی برنامه ریزی شده و به اجرا درآمده به دست نیاکان خود را نمی پذیرد بلکه با ادامۀ غصب آثار ارزشمند مذهبی و فرهنگی ارمنیان، از جمله اموال و اشیای متعلق به نهادهای کلیسایی، به سیاست ضد ارمنی خود ادامه می دهد.

بر این اساس از حکومت ترکیه درخواست می کنیم:

1. نژادکشی ارمنیان را بپذیرد.
2. به طور کامل خسارت های وارد شده به ارمنیان را جبران و حقوق پامال شدۀ انسانی و ملی آنها را احقاق کند.
3. کلیساها و دیرها و دارایی های متعلق به کلیساها و آثار ارزشمند مذهبی – فرهنگی ارمنیان را به صاحب قانونی آنها، که ملت ارمنی است، برگرداند.

همراه با دعای یادبود برای قربانیان نژادکشی ارمنیان، هرگونه توسل به زور را به حریم حیات خدادادی، حیثیت انسانی و همزیستی صلح جویانه انسان ها محکوم می کنیم، زیرا خخداوند، خواستار آشوب و هرج و مرج نیست، خواهان نظم و آرامش استش و انسان ها را به محبت، هم دلی و همکاری فراخوانده است (نامۀ اول پولُس رسول به قرنتیان،41 /33).

با سپاس، از همۀ ملت ها و حکومت هایی یاد می کنیم که در سال های نژادکشی به ارمنیان رانده شده از شهر و دیار خود پناه دادند و با دل جویی و محبت برادرانه، غم گسار آن بی پناهان درمانده شدند.

ملت ارمنی همچنین همواره سپاسگزار همۀ حکومت هایی خواهد بود که با اتکا بر اصول انسان دوستی و عدالت، نژادکشی ارمنیان را محکوم و به طور رسمی شناسایی کرده اند. در آستانۀ یک صدمین سالگرد نژادکشی ارمنی ها، ما باید تمامی امکاناتمان را به کار گیریم تا با تلاش مشترک و به نام عدالت و دفاع از حقوق ارمنیان مطالبات ملت ارمنی تحقق یابد.

گارِگین دوم، جاثلیق کل ارمنیان

آرام اول، جاثلیق ارمنیان حوزۀ دینی کیلیکیه (سیلیسی)

24 آوریل 2013 م

پی نوشت:

1ـ این اعلامیه در 72 آوریل 3102 در روزنامۀ آلیک به زبان ارمنی به چاپ رسیده است.